"ATI ALAN ÜSKÜDARI GEÇTİ" sık sık söylenen bir değimdir. Genellikle " İş işten geçti" anlamında kullanılır.. Burada geçen "ÜSKÜDAR" İstanbul'un Anadolu yakasındaki bir semt olan "ÜSKÜDAR" değildir.Aslında bu bir POSTA değimidir. Gazneliler, Karahanlılar ve Büyük Selçuklular devirlerinde "POSTACI" lara "Esbkûydâr" denirdi.Kelimenin aslı Farsçadır. "Esb": at , "Kûy":yol, köy "dâr": cı, cu takısı (hükümdar, defterdar, tahsildar,veznedar,alemdar, serdar,payidar daki takılar gibi)Eski devirlerde devlet yollarında sadece belli amaçlarla seyahat edilirdi. Kervanlar, ticaret amaçlı, askerler devleti koruma amaçlı, eşkiyalar soygun amaçlı ve postacılar haber taşıma amaçlı dolaşırlardı. Bunun dışında halkın gezme amacıyla yola düşmesi söz konusu değildi. Herhangi bir işi olan, belli kurallar dahilinde, korumalarla yol alan kervanlarla seyahat ederlerdi. Atla yola sadece postacılar çıkarlar, ve son derece süratle menzilden menzile koşarlardı. Ülkenin en iyi ata binenleri posta hizmetlerinde kullanılır, bunlar çok hızlı at sürerlerdi. Bir şeyin artık geç kalındığı için yapılamayacağını belirtmek için "Atı çalan o kadar süratli kaçtı ki, ülkenin en iyi sürücüleri olan postacıyı bile geçti. Artık tutulmaz.!" denirdi. (O devirler hakkında daha geniş bilgi almak isteyenler "Posta Tarihine Notlar" makalemi okuyabilirler.)Yukarıda "POSTACI" lar ile ilgili değim, daha Anadolu'ya gelmeden önce kurduğumuz devletlerin hatırasını taşımaktadır. En az bin yıllık bir "POSTA" değimidir. Bir kere daha hatırlatmak istedim.
Aydın Ayhan
Kaynak: TrFila.Com Forum
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder